كليات گياه شناسي

كنجد گياهي است يكساله با ارتفاع حدود يك متر كه قسمت انتهايي ساقه آن پوشيده از كرك است. برگهاي آن بیضي، باريك و نوك تيز است. گلهاي آن به رنگ سفيد و يا قرمز به طور تك تك در كناره برگ هاي قسمت انتهايي ساقه ظاهر مي شود .

ميوه اين گياه بصورت كپسول و محتوي دانه هاي كوچك و مسطح و بيضوي است كه دانه كنجد ناميده مي شود و قسمت مورد استفاده اين گياه است .

وطن اصلي كنجد هندوستان است كه از آنجا به نقاط ديگر دنيا راه يافته است. در حال حاضر چين بزرگترين توليد كننده كنجد در دنيا مي باشد. هندوستان و حبشه از نظر توليد بعد از چين قرار دارند. در ايران نيز مقداري كنجد توليد مي شود كه بيشتر آن به مصرف تهيه روغن و حلوا ارده مي رسد.

ترکیبات شیمیایی

كنجد داراي پروتئين، ويتامين هاي B,D,E,F و لسيتين Lecithin مي باشد.  مقدار روغن آن در حدود ۵۰% است روغن كنجد مركب از حدود ۷۰% اسيدهاي جرب اشباع نشده مانند لينولئيك اسيد، ‌اولئيك اسيد و مقداري اسيدهاي چرب اشباع شده مانند اسيد پالمتيك و آراشيديك اسيد مي باشد .

روغن كنجد يكي از روغن هاي اشباع نشده و مفيد براي بدن است و در آمريكاي شمالي و كانادا به مقدار زياد مصرف مي شود و دليل آن این است که اين روغن نه فقط كلسترول بدن را بالا نمي برد بلكه آنرا كاهش مي دهد .

براي تهيه روغن كنجد معمولا دانه ها را مي شويند تا رنگ روي آن از بين برود سپس دانه ها را آسياب كرده و در آب مي ريزند تا پوست آن كه سبك است روي آب بيايد كه آنرا مي گيرند. بعد دانه ها را خشك كرده و در آب جوش مي ريزند و خمير مي كنند . اين خمير را تحت فشار قرار داده تا روغن آن جدا شود. اين روغن را روغن سرد فشار اول مي نامند و از تفاله باقيمانده تحت اثر فشار و گرما روغني بدست مي آيد كه بنام روغن گرم يا فشار دوم معروف است كه البته ارزش غذايي روغن سرد را ندارد .

تفاله باقيمانده از اين  مرحله را معمولا براي علوفه دام ها بكار مي برند. مخصوصا اين تفاله از نظر داشتن مواد پروتئيني غذاي خوبي براي گاوهاي شيرده است .

اگر مي خواهيد از روغن كنجد استفاده كنيد دقت كنيد كه روغن سرد فشار اول باشد كه بنام First cold pressed معروف است زيرا در اثر حرارت دادن روغن كنجد خواص خود را از دست مي دهند.

خواص داروئي:

از نظر طب قديم ايران كنجد گرم و مرطوب است. كنجد بسيار مغذي است و در اكثر كشورهاي فقير به عنوان جانشين  گوشت به كار مي رود.

۱) براي چاق شدن و تقويت نيروي جنسي موثر است.

۲) براي رفع قولنج كنجد را آسياب كرده و با سركه مخلوط كنيد و به مقدار نصف وزن كنجد، مغز بادام پوست كنده را به آن اضافه كنيد آنها را پودر كنيد و هر روز به مقدار يك قاشق سوپ خوري از آن بخوريد .

۳) كنجد گرفتگي صدا را از بين مي برد .

۴) نرم كننده معده و روده است.

۵)كره كنجد كه در كانادا بنام تاهيتي معروف است و شبيه ارده مي باشد غذاي خوبي براي رشد بچه هاست .

۶) برگ كنجد را اگر به سر بماليد باعث رشد و سياهي موي سر مي شود.

۷) دره نرم كننده معده و روده هاست.

۸) كنجد فشار خون را كاهش مي دهد.

۹) كنجد ضد رماتيسم است.

۱۰) براي رفع ناراحتي كيسه صفرا مفيد است.

۱۱) دم كرده برگ كنجد اسهال خوني را برطرف مي كند.

۱۲) روغن كنجد براي رفع تنگي نفس و سرفه خشك و زخم ريه مفيد است.

۱۳) روغن كنجد سوز ش ادرار را رفع مي كند.

۱۴) از روغن كنجد بجاي روغن زيتون در سالاد استفاده كنيد.

۱۵) كنجد با همه خواصي كه درد براي معده اي ضعيف مناسب نيست زيرا ثقيل الهضم است . اينگونه اشخاص باید آنرا با عسل و سرکه بخورند.

مضرات:

مضرات خاصي براي آن بيان نشده است.

برگرفته شده از سایت : http://tarannomco.ir